هر ساله در آخرین چهارشنبهٔ ماه مارس، طرفداران نرم‌افزار آزاد، روز آزادی مستندات را جشن می‌گیرند.به همین مناسبت، امروز، ۳۱ مارس ۲۰۱۰، بنیاد نرم‌افزار آزاد در اعلامیه‌ای تمامی علاقه‌مندانِ آزادی را به شرکت در پویش مستندات باز دعوت کرده است و از تمامی کاربران کامپیوتر خواسته است که نامه‌هایی با پیوست‌های قالب انحصاری را نپذیرند.
به همین منظور من از امروز با خواندن این خبر به پویش مستندات باز پیوستم و از این تاریخ هیچ‌گونه مستند غیر آزاد و انحصاری را نمی‌پذیرم. از آنجا که ماهانه نامه‌های زیادی حاوی پیوست‌هایی در قالب انحصاری نرم‌افزارهای ورد مایکروسافت و پاورپوینت مایکروسافت دریافت می‌کنم؛ صرف نظر از درد و سری که این نامه‌ها برای من دارند در طی نامه‌ای به فرستندهٔ نامه و با ذکر دلایل زیر از ایشان می‌خواهم که پیوست‌های خود را در قالب مستندات باز برایم ارسال کند:
- مستندات، صفحه‌گسترده‌ها و ارائه‌هایی که در قالب محلی ورد یا اکسل مایکروسافت ارسال شده‌اند، انحصاری و متناقض آزادی می‌باشند.
- در حال حاضر، مستندات باز، به صورت آزاد در قالب نرم‌افزارهای گوناگونی همچون OpenOffice.org به صورت رایگان در اختیار شما قرار دارند و کاربران آن می‌توانند مستندات باز را بدون هیچ محدودیتی ایجاد کنند.
- مستندات باز، به عنوان یک قالب استاندارد جهانی پذیرفته شده است.
- مستندات باز، محدود به سکوی خاصی نمی‌باشند و چون قالبی آزاد هستند تمامی توسعه‌دهندگان نرم‌افزارهای اداری قادر به تجهیز نرم‌افزارهای خود به این قالب آزاد می‌باشند و در نتیجه سند شما محدود به سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت یا اپل نیست بلکه روی تمامی سیستم‌عامل‌های معتبر قابل اجرا می‌باشد.
- دولت‌ها و سازمان‌های سرتاسر دنیا در حال پذیرفتن این قالب استاندارد هستند. بیشتر بخوانید.
- به دلیل اینکه قالب محلی مایکروسافت انحصاری می‌باشد، مایکروسافت هر زمان که بخواهد، می‌تواند آن را به نسخهٔ دیگری تغییر دهد و بالطبع کاربران مایکروسافت ورد مجبورند نسخهٔ جدید نرم‌افزار را خریداری کنند.
در صورتی که دلایل و حقایق بیشتری در این مورد می‌دانید در قسمت نظرات اعلام کنید. تا به این فهرست اضافه کنم. همچنین می‌توانید آن‌ها را اینجا عنوان کنید.
همچنین به مناسب این روز، این نامه را برای دوستانم ارسال خواهم کرد و از همین جا از تمامی دوستانم دعوت می‌کنم به این پویش بپیوندند و به گسترش استفاده از مستندات باز کمک کنند.
منابع بیشتر برای مطالعه
- نرم‌افزار متناسب با سیستم‌عامل خود را بارگیری کنید.
- قالب‌های انحصاری را نپذیرید.
- روز آزادی مستندات
- روز آزادی مستندات از وب‌نوشت دنیای بدون دیوار
- روز آزادی مستندات در گنوایران.ارگ
- خبر: Sun و IBM ابزارهایی برای ODF راه اندازی میکنند.
پی‌نوشت: پویش برگردان فارسی واژهٔ campaign می‌باشد. خبرنامهٔ شمارهٔ ۸ فرهنگستان زبان و ادب فارسی
کافه‌ی گنو/لینوکس 
علی said
خیلی مبارک باشه!
یه کم بیشتر درباره‌اش بخونم شاید پیوستم! فعلا دارم به لینک‌هایی که گذاشتی یه نگاهی می‌اندازم!
ممنون!
صادق said
یک مشکل اینه که پشتیبانی فارسی در برنامه‌های word میکروسافت هنوز بسیار بهتر از برنامه‌های مشابه در لینوکس هست.
و این یعنی اینکه یا باید بری دنبال TeX و اینطور چیزها که خروجی عالی و خیلی خوب بگیری یا اینکه از فرمت انحصاری ویندوز استفاده کنی.
در کار رسیدن به هدف خیلی وقت‌ها مهمتر است از ابزاری که استفاده می‌کنی!
khajavi said
در حال حاضر OpenOffice اکثر نیازهای اداری من را انجام میده، اگر میبینی هنوز برای فارسی پشتیبانی مورد قبول شما هنوز در OpenOffice وجود ندارد علتش این است که هنوز تعداد کاربران جامعهٔ فارسی زبان این نرم‌افزار کم است و در نتیجه گزارش اشکال (bug) بسیار کم‌تر اتفاق می‌افتد.
البته من دقیقاً نمی‌دونم شما از چی صحبت می‌کنی، من مشکل خاصی در پشتیبانی فارسی OpenOffice ندیده‌ام.
در مورد جلمهٔ آخرت هم، بدون شک برای من قابل قبول نیست، فردی که به آزادی اعتقاد دارد هیچ وقت راه انحصاری را در پیش نخواهد گرفت. همان طور که کسی که به اصول اخلاقی پایبند است هیچ‌گاه برای رسیدن به هدفش از دروغ و نیرنگ استفاده نخواهد کرد.
در آخر هم توجهت را به فرق بین کاربران نرم‌افزارهای متن‌باز و کاربران نرم‌افزار آزاد جلب می‌کنم، تفاوت فاحشی که این دو گروه با هم دارند در اصول اخلاقیست، کاربران نرم‌افزارهای بازمتن معمولاً به اصول اخلاقی پایبند نیستند و بیشتر به دنبال کیفیت کار هستند. یک طرفدار اصیل متن‌باز، شخصی که به هیچ وجه تحت تاثیر ایده‌آل‌های نرم‌افزار آزاد نیست و در با دیدن یک نسخهٔ نرم‌افزار انحصاری مرغوب خواهد گفت ”باعث شگفتی من است که شما توانسته‌اید بدون استفاده از مدل توسعهٔ ما برنامه‌ای طراحی کنید که به این خوبی کار کند، اما شما این کار را انجام داده‌اید. چطور می‌توانم یک نسخه از آن را داشته باشم؟“ این طرز برخورد به توطئه‌ای منجر خواهد شد که به آزادی ما لطمه وارد آورده و آن را از بین می‌برد.
اما کسی که به نرم‌افزارهای آزاد اعتقاد دارد طبق اصول اخلاقی نرم‌افزار آزاد در مواجهه با یک نرم‌افزار انحصاری مرغوب، خواهد گفت؛ سعی می‌کنم با کمک با جامعهٔ آزاد نرم‌افزاری با کیفیتی بالاتر از نرم‌افزار انحصاری مورد نظر ایجاد کنم.
در پایان هم توجهت را جلب می‌کنم به مقایسه‌ای بین OpenOffice و Microsoft Word